Industrie laat geld liggen doordat management zichzelf overschat

De Nederlandse industrie haalt niet het maximale rendement uit haar management. Als Nederlandse bedrijven hun zaken net zo zouden organiseren als bedrijven in Duitsland en Zweden, kunnen ze 4% meer omzet draaien en 7% winstgevender zijn.

Dit blijkt uit onderzoek dat de Rijksuniversiteit Groningen en RaboResearch vandaag publiceren in het vakblad Economische Statistische Berichten (ESB).

Vooral op het gebied van personeelsmanagement en doelstellingen blijft de Nederlands industrie achter op de maakbedrijven in de Verenigde Staten, Japan en Duitsland.

Vooral op het gebied van personeelsmanagement en doelstellingen blijft de Nederlands industrie achter op de maakbedrijven in de Verenigde Staten, Japan en Duitsland.Foto: Roger Dohmen/Hollandse Hoogte

Vooral op het gebied van personeelsmanagement en doelstellingen blijft de Nederlands industrie achter op de maakbedrijven in de Verenigde Staten, Japan en Duitsland. Het gaat dan onder meer om niet-financiële beloningen van goede medewerkers en tijdig afscheid nemen van slecht presterende medewerkers. ‘Daar valt voor Nederlandse bedrijven nog wat te winnen en voor de Nederlandse economie als geheel’, aldus Barbara Baarsma, directeur kennisontwikkeling bij Rabobank. ‘Want de economische groei moet de komende jaren uit productiviteit komen.’

Klein aantal koplopers, groot peloton

Nederland blijkt het internationaal niet slecht te doen op gebied van management, maar behoort evenmin niet tot de top. De Nederlandse industrie staat op een zesde plek, achter onder meer Zweden en Duitsland en ver achter de Verenigde Staten.

Binnen Nederland zijn de verschillen groot. Een selecte groep doet het bovengemiddeld goed, een groot peloton scoort gemiddeld, en er is een substantiële groep achterblijvers.

Bij die laatste groep kan pas verbetering optreden als de bedrijven onder ogen zien dat hun management niet altijd op orde is, aldus het onderzoek. ‘Er is sprake van zelfoverschatting. Vrijwel iedere geïnterviewde manager geeft de managementpraktijk binnen zijn bedrijf een tussen de 6 en de 8 op de schaal van 10, terwijl de werkelijkheid laat zien dat sommige bedrijven veel lager scoren’, aldus Sjoerd Hardeman, econoom bij RaboResearch.

Niet voldoende schouderklopjes

De bedrijven doen het in Nederland vooral slecht op het gebied van doelen stellen. Volgens Jesse Groenewegen van RaboResearch gaat het dan niet alleen om financiële doelen, maar ook om zaken als klanttevredenheid en risicobeheersing. Hoe breder de doelen, hoe hoger de score. Ook mankeert het nogal eens aan het realiteitsgehalte van de doelen.

De Nederlandse industrie scoort ook relatief laag op personeelsmanagement. Zo blijkt uit het onderzoek dat goede medewerkers vaak nog onvoldoende worden gewaardeerd. Dat gaat volgens Barbara Baarsma niet alleen om salaris en bonussen, maar ook om schouderklopjes en loopbaankansen.

Bij slecht presterende medewerkers zijn bedrijven ook te terughoudend; die zouden eerder moeten worden herplaatst of ontslagen. Baarsma is niet verrast: ‘Nederland is een polderland. We houden er niet van om de confrontatie aan te gaan.’

Nederland zeer efficiënt georganiseerd

Op het onderdeel efficiënte organisatie (‘lean’) scoren de Nederlandse bedrijven opvallend goed, het hoogst van alle landen, dus hoger dan de Verenigde Staten en Japan, waar Toyota de ‘lean’-managementstijl heeft bedacht. Het gaat er dan bijvoorbeeld om dat bedrijven niet te grote voorraden aanhouden, dat de lopende band zo efficiënt mogelijk draait en dat er geen materiaal wordt verspild. Volgens Baarsma scoort Nederland hier zo goed, omdat de Nederlandse industrie exportgericht is en met hoge arbeidskosten alleen concurrerend kan zijn door heel goed georganiseerd te zijn.

Het is volgens RaboResearch de eerste keer dat er internationaal vergelijkend onderzoek is gedaan naar de kwaliteit van management in de industrie in Nederland. Het onderzoek vond plaats onder 450 Nederlandse bedrijven, met gemiddeld zo’n tweehonderd werknemers.

Bron: FD 25 september 2018